تحلیلی بر گسترش افقی شهر مشهد در چند دهه اخیر (1335 – 1385) و تأثیر آن بر منابع خاک

نویسندگان

  • سیدعلی حسینی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران
  • سیدمحمد حسینی جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

یکی از مسائل مهم در حوزه برنامه­ریزی شهری، چگونگی رشد و توسعه فضایی شهر و الگوی حاصل از آن می­باشد. الگوی حاصله از توزیع فضایی فعالیت­های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می­شود، بنابر ماهیت پویا و متغیر شهرها همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است. اما ناپایدارترین و نامطلوب­ترین شکلی که شهرها تاکنون به­خود دیده­اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری می­باشد. شهر مشهد دومین کلانشهر کشور که به­عنوان شهر مورد مطالعه در این پژوهش انتخاب شده، از این مقوله مستثنا نمی­باشد. بررسی حاصله از این تحقیق، رشد افقی سریع و بی­برنامه­ای این شهر را در جهات مختلف در دهه­های اخیر (1335- 1385) و اثرات زیست محیطی آن، به­ویژه تأثیرات نامطلوب بر منابع خاک را نشان می­دهد. این مهم که با استفاده از روش­های مختلف مانند عکس­های هوایی، نقشه­های موجود در سازمان­ها، نقشه­های توپوگرافی و خاکشناسی و نرم­افزارهای GIS و SPSS انجام شده است، نتیجه می­دهد که از سال 1335 تا سال 1385 در اثر توسعه مناطق شهری و صنعتی در حومه شهر مشهد 8/27747 هکتار از خاک­های محدوده شهر با درجات مختلف مرغوبیت کشاورزی، برای همیشه از چرخه تولید خارج شده­اند که 10288 هکتار (37 درصد) جزو اراضی کلاس I، 6233 هکتار (22 درصد) جزو اراضی کلاس III،  9089 هکتار (33 درصد) جزو اراضی کلاس IV و 2147 هکتار (7.7 درصد) جزو اراضی کلاسVI  بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیلی بر گسترش افقی شهر مشهد در چند دهه اخیر (۱۳۳۵ – ۱۳۸۵) و تأثیر آن بر منابع خاک

یکی از مسائل مهم در حوزه برنامه­ریزی شهری، چگونگی رشد و توسعه فضایی شهر و الگوی حاصل از آن می­باشد. الگوی حاصله از توزیع فضایی فعالیت­های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می­شود، بنابر ماهیت پویا و متغیر شهرها همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است. اما ناپایدارترین و نامطلوب­ترین شکلی که شهرها تاکنون به­خود دیده­اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری می­باشد. شهر مشهد دومین کلانشهر کشور که...

متن کامل

بررسی گسترش افقی شهر مشهد در چند دهۀ اخیر و تأثیر آن بر منابع آب

الگوی حاصل از توزیع فضایی فعالیت‎های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می‎شود، بنا بر ماهیت پویا و متغیر شهرها، همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است، اما ناپایدارترین و نامطلوب‎ترین شکلی که شهرها تا کنون به خود دیده‎اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری است. شهر مشهد که شهر مورد مطالعه در این پژوهش انتخاب شده نیز از این مقوله مستثنا نیست. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که رشد افقی سریع و بی‎برنا...

متن کامل

بررسی گسترش افقی شهر مشهد در چند دهۀ اخیر و تأثیر آن بر منابع آب

الگوی حاصل از توزیع فضایی فعالیت‎های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می‎شود، بنا بر ماهیت پویا و متغیر شهرها، همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است، اما ناپایدارترین و نامطلوب‎ترین شکلی که شهرها تا کنون به خود دیده‎اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری است. شهر مشهد که شهر مورد مطالعه در این پژوهش انتخاب شده نیز از این مقوله مستثنا نیست. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که رشد افقی سریع و بی‎برنا...

متن کامل

بررسی تأثیر برنامه های دولت بر گسترش افقی شهر تهران

اگر توسعه پایدار شهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم یکی از پیش­شرط­های مهم تحقق آن، بهینه­سازی انواع بهره­گیری از زمین شهری است که در غیر این صورت شهرها دچار پدیده گسترش افقی و یا گسترش بی­رویه می­شوند. تاکنون مدل­های مختلفی برای شناخت شکل شهر و سنجش میزان پراکنش آن ارائه شده است. این تحقیق سعی بر آن دارد تا از طریق مدل­های مختلف مانند تحلیل زمانی تراکم شهری، روش توزی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 50

صفحات  259- 280

تاریخ انتشار 2015-01-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023